/ autor: ekopomp / 25.10.2017

Uszczelnienie pompy – jako najsłabszy element w konstrukcji pompy

Aby dobrze zobrazować jak ważną funkcję pełni uszczelnienie w pompie, należy najpierw wyjaśnić jego budowę oraz rolę podczas pracy. Rozróżniamy dwa główne rodzaje uszczelnienia (dławicy) w pompie: mechaniczne (najczęściej stosowane) oraz sznurowe.

Budowa uszczelnienia

Dławica mechaniczna składa się z dwóch pierścieni wykonanych z twardych materiałów (węglik krzemu, węglik wolframu, ceramika) oraz sprężyny dociskowej ze stali nierdzewnej. Uszczelnienie sznurowe (wargowe) z kolei składa się z pakietów szczeliwa (wykonanych z graflonu lub teflonu) owiniętych wokół wału pompy, dodatkowo zabezpieczonych dławikiem, tuleją ochronną i podkładką ciśnieniową.

Główną funkcją uszczelnień w pompach jest odseparowanie dwóch czynników o różnych ciśnieniach, temperaturach lub składach fizyko-chemicznych. Mówiąc prościej dławica ma za zadanie oddzielić część hydrauliczną pompy od komory silnika i zapobiegać wyciekom podczas pracy pompy. Należy również podkreślić, że na kompletną szczelność pompy duży wpływ mają zastosowane uszczelki i o-ringi wykonane z różnego rodzaju gumy (NBR, EPDM, FPM). Stąd tak ważną kwestią przy doborze pompy jest branie pod uwagę rodzaju pompowanego medium – co pozwoli na odpowiedni dobór elementów wrażliwych. Każda konfiguracja materiałów, z których wykonano uszczelnienie i o-ringi, posiada inną odporność chemiczną.

Medium a uszczelnienie

Przykładowo dla pomp do wody czystej stosuje się uszczelnienie w wykonaniu ceramika/grafit/NBR, dla wodnych roztworów glikolu zalecane jest wykonanie ceramika/grafit/EPDM, a dla substancji oleistych ceramika/grafit/FPM. Dla mediów bardziej agresywnych zaleca się wykonanie pierścieni z twardych materiałów węglika krzemu lub węglika wolframu. W skrajnych przypadkach, kiedy medium zawiera dużo zanieczyszczeń, można zastosować uszczelnienie sznurowe, które charakteryzuje się dużą wytrzymałością. Jest ono jednak coraz rzadziej stosowane z uwagi na kontrolowane wycieki medium z pompy, które spowodowane są samą konstrukcją uszczelnienia.

Źle dobrane uszczelnienie pompy w szybkim czasie może doprowadzić do jej awarii. Jeżeli komponenty dławicy nie są odporne na przepływające medium przez pompę, szybko pojawią się zewnętrzne wycieki. W najgorszym wypadku pompowane medium przedostanie się do komory silnika, co może doprowadzić do zwarcia i spalenia silnika. Inną kwestią jest bezpieczeństwo osób pracujących w pobliżu pompy. Wycieki niebezpiecznych i szkodliwych mediów (kwasy, woda o bardzo wysokiej temperaturze) mogą doprowadzić do poparzeń lub szkód powstałych w bliskim otoczeniu montażu pompy.

Rys. 1. Przykład uszkodzonego uszczelnienia mechanicznego

Rys. 2. Przykład uszkodzonego uszczelnienia mechanicznego

Podsumowując

Przy doborze pompy ważną kwestią, oprócz samych parametrów pracy, jest jej wykonanie materiałowe. W zależności od pompowanego medium stosowane są różne materiały i różne urządzenia aby zagwarantować optymalną i bezawaryjną pracę pompy w instalacji.